Total Pageviews

Monday, March 23, 2015

Erlijio eskolaren inguruko egiak eta gezurrak







Pasa den otsailaren 24an Estatuko Aldizkari Ofizialean Erlijio irakasgaiaren curriculumak argitaratu ziren, Lehen eta Bigarren Hezkuntzarako eta Batxilergorakoak, LOMCE legeak dioenarekin bat etorriz. Aurreko legearekiko, LOErekiko alderik apenas dagoen arren, oposizioa berehala hasi da esaten “Estatuaren akonfesionalitatearen aurkako erasoa” dela edota berriro geletan “otoitzak entzungo direla”.

Egia esan, LOMCErekin batera datorkigun desberdintasun esanguratsu bakarra hauxe da: irakasgai hau kontuan hartuko da Batxilergoaren bataz bestekoa egiteko. Espainiako Gotzainen Batzarraren datuen arabera, pasa den ikasturtean ikasleen %65ek hartu zuten irakasgaia –%56ek ikastetxe publikoetan–.
Estatuaren ez-konfesionalitatea bermatua
Batzuen ustez, Erlijio Katolikoa zentro publiko batean irakasteak Estatuaren neutraltasun erlijiosoa kolokan jartzen ei du. Ikuspuntu honen arabera, benetan “demokratikoena” 1979ko Aulki Santuarekiko konkordatua deuseztatzea izango litzateke.
Hala ere, Estatuaren neutraltasun erlijiosoa ez da kolokan jartzen erlijio jakin bati buruzko klaseak ematen direlako eskola publikoan, klase horiek hautazkoak diren bitartean eta irakaspenotan bakezko elkarbizitzaren aurkako deus irakasten ez bada. Elizaren aginpidez irakasgaiaren edukiak eta irakasleen hautaketa egiten bada ere ez da inpartzialtasun hori kaltetzen, nahiz eta batzuek erlijio hierarkiaren mutur-sartzetzat hartu duten. Estatuak erabakiko balu zein eduki (erlijioso) irakatsiko den, orduantxe bai lausoa izango litzatekeela Eliza eta Estatuaren arteko bereizketa.
Curriculum berriak inpartzialtasuna kaltetzen ez duela frogatzeko, honako konparazioa egin daiteke: erlijio katolikoaren eta erlijio islamiarraren xedapenak konparatzea (azken hauek 2014-12-11an BOEn argitaratuak): erlijio bien klaseak zentro publikoetan egotearen justifikazioa (baldin eskatzen bada), berdina da bientzat. Era berean, berbera da agintari erlijioso eskudunari esleitzen zaizkion edukiak eta ebaluazio-bideak zehazteko baimena.
Irakasgaiaren edukiak dagokion agintari erlijiosoak egiteak ez dakar Estatuaren ez-konfesionalitatea kaltetzea, babestea baizik.
Ez da katekesia
Lege berriaren barruko curriculumaren izaera “adoktrinatzailea” eta “kateketikoa” ere kritikatua izan da. Hala ere, argitaratu berri diren curriculumek adierazten dute, “helburu kateketiko batetik urruti, kristauaren nortasuna eta kristau bizitzaz erakutsi egiten dutela”. Horretarako, sinesmenaren interpretazio katolikoa ezinbestekoa da, bestela ez litzateke erlijio katolikoko klase bat, eta orduan materia hori euren seme-alabentzat aukeratu duten gurasoak traizionatzen ariko ginateke.
Klaseetan kristau otoitza oinarrizkoen azalpenak egotea ber-logikoa da; izan ere, formula horiek sinesmenaren adierazpen historikoak dira eta haren edukia laburbiltzen dute. Beste gauza bat da ikasleak behartzera otoitz egitera edota horren arabera ebaluatzea; baina azken hau ez du ezta Gotzainen Batzarrak ere esaten, eta ez dago programan. Edozein kasutan LOE legean jada, Erlijio Katolikoaren curriculumean haur-etaparako proposatzen zen “abiltasun motrizeak aprobetxatzea otoitza eskuratzeko”; Herritartasunaren Hezkiteta delako irakasgaian, esaterako, bilatzen zen ikasleek pertsonalki zenbait “balore demokratiko” berenganatzea.
“Doktrinamendu” hitzak batzuei arrazoia mesprezatzea edota izaera proselitista izatea dakarkie gogora. BOEren testuetan, ordea, mintzatzen da “norberaren sinesmena azaltzeaz eta berorren arrazionaltasunaz, eta besteena errespetatzeaz”. Kultura arteko eta erlijioen arteko dialogoaz hitz egiten du testuak. Batxilergoko ebaluazio irizpideen artean, bada bat, adibidez esanguratsua: “bizitzaren zentzuaren aurrean aztertzea gaur egun ematen diren erantzunak”, tartean ateismo, laizismo eta agnostizismoarenak daude. Begi-bistan dago irakasgai honek asko errespetatzen dituela besteen ikuspuntuak. Polita litzateke, gutxienez, errespetatua izatea ere.  

 



[1] Fernando Rodríguez Borladoren artikulu batean oinarrituta.

No comments: