Zero eta zazpi urte bitarteko umeentzat, telebista ikustea ez, beste gauza batzuk egitea gomendatzen du

MIRIAM TXINTXURRETA, IRAKASLEA, PEDAGOGIA IKASLEA ETA AMA

Berria, 2005-VI-26 Umeak imitazioaren bidez ikasten du, eta bizitzako lehen urteetan ereduak behar izaten ditu. Etxean gurasoek telebista ikusten badaude, seme-alabek ere telebista ikusteko joera izan ohi dute. Euskal Herrian biztanle bakoitzak hiru ordu eta erdi inguru ikusten du batez beste telebista egunean, eta nahiz eta haurrek hainbeste ordu ez pasatu pantaila txikiaren aurrean, euren hazkundean kaltegarria bilaka daiteke.

Umeak mugimendua eta jolasa behar du, eta telebistak egoera pasiboan jartzen duela adierazi du Miriam Txintxurreta irakasle eta amak, Lezoko Txerrimuño gaztetxean emandako hitzaldian. Era berean, neska-mutikoek benetan esperimentatu behar dutela dio irakasleak. Guraso askok aitortzen dute zaila dela kontrolatzea haurrek telebistan zer ikusten duten. Baina, Txintxurretaren arabera, ume txikientzat telebista bera ikustea da kaltegarria, edukia oso ona bada ere. Telebista irudimenaren etsai handia da Irakaslearen iritziz, telebista irudimenaren etsai handia da. Izan ere, irudimena askatasunerako atea da, eta berau gabe besteek marraztutako bidetik joango gara, eta gaitasun horren oinarria txikitan prestatu edo alferrik galtzen da. Haurrak askotan telebistako irudiekin doaz ohera, eta irudi horiek zenbaitetan hiperaktibitatea eta gaizki lo egitea eragiten die. Egun, telebistan oso azkar doaz irudiak, eta asko oso agresiboak dira. Baina ume guztiak ezberdinak dira, eta formula magikorik ez dagoela diote adituek. Gurasoek aitortzen baitute haurrak kateatuta gelditzen direla telebista ikusten. Txintxurretak, dena dela, ohartarazi nahi du zero eta zazpi urte bitarteko umeei beste aukera batzuk eskaini behar zaizkiela: natura, ipuin egokiak, musika eta antzerkia. "Ipuin egokiak kontatzea hobea da" Irakasle eta ama den aldetik, Miriam Txintxurretari "kezkagarria" iruditzen zaio telebista eta haurren arteko gaia. Bere iritziz, "haurtzaro naturalaren" alde egin nahi bada, hobea da haurrek telebistarik ez ikustea. Telebistak haurrengan eragin kaltegarriak izan ditzakeela diote aditu askok. Zer gomenda dakieke gurasoei? Gai honen gainean informa daitezela eta ondo hausnartu dezatela. Lagungarria gerta daiteke haurraren lekuan jartzea ere, horrela garbi ikusiko baitute txikitan telebista ikusteak ez duela ezer onik ekartzen. Ikerketen arabera, gainera, umeen kontzentrazio eza, urduritasuna, hiperaktibitatea eta jolasten ez jakitea dira ondorioetako batzuk. Haurrek eskolan asko hitz egiten dute telebistako pertsonaiei buruz, haien erreferentzia eta eredu asko telebistakoak dira. Haur batek telebistarik ikusten ez badu galduta egongo al egoera horretan? Txikitan ez dut uste hori arazoa denik. Adin batetik aurrera, gurasoek erabaki beharko dute zer den garrantzitsuagoa, telebistari buruz hitz egitea edo beste aukera batzuk eskaintzea: natura bizitzea, eskulanak, musika, artea, kirola... Haurrek telebista ikusteko gogo handia badute, zer egin dezakete gurasoek? Guk garbi badaukagu ez zaiela komeni ikustea, ba ez utzi ikusten; beste hainbat konturekin egiten den bezalaxe. Gainera, nagusitan eskertu egingo dute; telebista ikusi beharrean bizitza bizi egin dutelako. Zer aztertzen zabiltza telebista eta haurren gaiaren inguruan? Iruditzen zait mundua hobetzeko umetatik hasi beharra dagoela. Eta ipuin asko entzun dituen haurra telebista asko ikusi duena baino libreagoa eta sortzaileagoa izango dela gerora. Hala, bada, zero eta zazpi urte bitarteko haurren eta telebistaren gaineko hausnarketa saioa prestatu nuen. Eta gauza bat garbi daukat: telebista, hobe itzalita. Haurrentzako kuota bat eskatu dute ehun adituk Espainiako ehun ikertzaile, irakasle eta telebistako profesionalek ikerketa bat aurkeztu dute Madrilen, eta ekoizle eta operadoreei kalitateko haur programazioan inbertitu dezaten eskatu diete. Inbertsio kuota bat ere proposatu dute, Espainiako zinemarenaren antzekoa (irabazien %5). Adituen arabera, telebista publikoak ekin beharko lioke ereduzko haur programazioari, baina kate pribatuek ere ez lukete hori ahaztu behar. TVEk, bestetik, haurrentzako kate bat sortuko du aurki, irekian eta doan.